Hầu hết các mẹ sau sinh đều lo lắng về bệnh hậu sản nhưng nhiều khi cũng chẳng biết bệnh hậu sản là bệnh gì, dấu hiệu ra làm sao, mức độ nguy hiểm như thế nào và cách chữa. Việc thiếu kiến thức kèm theo sự lo lắng bất an mà dễ dẫn đến thêm cả các bệnh như trầm cảm sau sinh. Vì thế mà bạn hãy bắt tay đi tìm hiểu bệnh hậu sản ngay cùng blogmebimsua.com nhé.
Nội dung bài viết
Bệnh hậu sản sau sinh là gì?
Chẳng còn gì vui hơn khi mà được nghe tiếng con khóc chào đời. Niềm hạnh phúc vỡ òa cùng những giọt nước mắt vui sướng của người mẹ người cha khi nhìn thấy thiên thần bé nhỏ. Đứa trẻ sinh ra vừa là niềm vui to lớn nhưng đồng thời cũng mang lại những ảnh hưởng nhất định đối với thể chất của người mẹ, nhất là những căn bệnh hậu sản sau sinh hay còn gọi là bệnh lý hậu sản
Theo quan niệm y học hiện đại, thời kỳ hậu sản bắt đầu từ khi sinh xong cho đến hết 6 tuần. Lý do có mà y học tính khoảng thời gian như vậy là bởi khi mang thai, cơ quan sinh dục của phụ nữ sẽ phát triển để thích nghi với việc của em bé. Sau khi sinh được 6 tuần, các cơ quan sinh dục dần trở về trạng thái bình thường như trước khi mang thai, ngoại trừ vú vẫn phát triển. Do đó mà bất cứ người phụ nữ nào khi sinh con xong cũng đều bước vào giai đoạn hậu sản. Nếu không nhận được sự chăm sóc đặc biệt trong giai đoạn này thì rất dễ mắc một số bệnh lý, gọi chung là bệnh hậu sản sau sinh.
Nguyên nhân gây bệnh hậu sản sau sinh
Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể dẫn đến bệnh hậu sản như:
- Trong quá trình mang thai, mẹ bầu cần được chăm sóc bồi bổ để có đủ chất dinh dưỡng nuôi cơ thể và nuôi bào thai. Thai phụ dễ mắc bệnh lý hậu sản sau sinh khi mà cơ thể bị thiếu chất dinh dưỡng, thể lực kém, suy nhược.
- Trước khi sinh, thai phụ trong trạng thái căng thẳng, mệt mỏi kéo dài khiến cơ thể suy nhược không hấp thu được dinh dưỡng.
- Những áp lực vô hình cứ đeo bám mẹ khi đối diện với việc chăm sóc con dù mẹ đã chuẩn bị tâm lý từ trước, dần dần ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe của người mẹ.
- Không kiêng cữ sau sinh cũng là nguyên nhân dẫn đến bệnh hậu sản sau sinh bởi sau sinh cơ quan sinh dục của phụ nữ cần đến 6 tuần để trở lại bình thường. Nếu không kiêng cữ và gần gũi chồng quá sớm cũng sẽ khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.
Các bệnh thường gặp trong thời kỳ hậu sản
Thời kỳ hậu sản có rất nhiều căn bệnh khác nhau mà đôi khi bạn cũng chẳng thể ngờ đến. Một số căn bệnh thường gặp thời kỳ hậu sản có thể kể đến như sau:
- Nhiễm trùng sau sinh: có thể gặp như nhiễm trùng cổ tử cung, nhiễm trùng tiết niệu
- Nhiễm trùng từ bộ phận sinh dục, lây nhiễm qua dụng cụ đỡ đẻ không được vô trùng
- Băng huyết sau sinh
- Chứng sản giật sau sinh
- Bế sản dịch sau sinh
- Sốt sau sinh
- Táo bón sau sinh
- Đau bụng dưới sau sinh
- Đau tầng sinh môn
- Bệnh trĩ sau sinh
- Xuất huyết muộn sau sinh
- Trầm cảm sau sinh
- Rụng tóc sau sinh
- Tiểu không tự chủ
- Vấn đề về bầu ngực
Dấu hiệu bệnh hậu sản sau sinh
Nếu sau sinh cơ thể bạn cảm thấy một trong các dấu hiệu dưới đây thì khả năng cao bạn đã mắc bệnh lý hậu sản sau sinh:
– Gầy gò ốm yếu, cân nặng giảm sút hoặc không tăng được cân sau khi sinh.
– Ăn không ngon miệng, hoặc không muốn ăn gì cả, hoặc có ăn uống được đi chăng nữa nhưng mà mãi không lên được cân.
– Tinh thần suy sụp, thấy cuộc sống buồn tẻ hay sự thích thú trong cuộc sống hằng ngày.
– Sau khi sinh được vài tháng, nghỉ ngơi dưỡng sức mà vẫn cảm thấy uể oải, cơ thể xanh xao, kiệt sức
– Khóc lóc, bực bội, lo lắng, tâm trạng bất an, luôn cảm thấy hoang mang.
– Phụ nữ mắc hậu sản chỉ muốn 1 mình, không muốn đi ra ngoài, hoặc không muốn gặp gỡ ai.
– Rụng tóc sau sinh: thường gặp ở những ngày đầu, trong thời gian ngắn. Nếu tình trạng này kéo dài và kèm dấu hiệu khác có khả năng mẹ đã mắc bệnh lý hậu sản
– Dấu hiệu với đường tiết niệu: tiểu khó, tiểu buốt, …
– Đau đầu thường xuyên
Cách chữa bệnh hậu sản sau sinh
Nếu biết mình mắc bệnh hậu sản sau sinh, phải làm thế nào bây giờ? Lo lắng thái quá không phải là cách tối ưu để giải quyết vấn đề, hãy tập trung vào việc bổ sung dinh dưỡng và chăm sóc đặc biệt về tinh thần. Bổ sung nhiều tinh bột, khoáng chất, đường, đạm, vitamin mỗi ngày. Hãy cùng thực hiện:
- Bổ sung nhiều rau xanh trong thực đơn hằng ngày
- Bổ sung thịt bò, thịt gà, sườn, cá, sữa
- Uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày đáp ứng nhu cầu của cơ thể
- Vận động nhẹ nhàng với các bài tập dành cho các mẹ sau sinh
- Nhờ người thân hoặc chồng hỗ trợ việc chăm con, đừng cố sức làm một mình
- Dành thời gian cho bản thân để nghỉ ngơi, thư giãn và làm những công việc mình thích
- Luôn giữ tinh thần lạc quan, suy nghĩ tích cực
- Thường xuyên vệ sinh để cơ thể luôn sạch sẽ
- Bồi bổ sức khỏe bằng việc bổ sung các thực phẩm chức năng
>>> Có thể bạn quan tâm: Sau sinh nên ăn uống như thế nào để nhanh chóng hồi phục sức khỏe
Bệnh hậu sản có nguy hiểm không?
Bệnh hậu sản có nhiều loại bệnh, mỗi bệnh lại có những dấu hiệu, mức độ nguy hiểm khác nhau. Ở đây Blogmebimsua.com sẽ cập nhật đến bạn một số mức độ nguy hiểm của từng bệnh như nào
Băng huyết sau sinh
Băng huyết sau sinh là tai biến sản khoa thường gặp, đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tử vong ở sản phụ, có nguy cơ cao nhất trong vòng 24h sau sinh.
Những nguyên nhân gây băng huyết sau sinh có thể kể đến như:
- Cơ tử cung yếu do đã trải qua nhiều lần sinh nở
- Sản phụ có tình trạng sảy thai, nạo phá thai hay hút thai nhiều lần
- Sản phụ đẻ nhanh, nhất là đẻ ở tư thế đứng
- Tử cung sản phụ có sẹo mổ từ trước, mắc chứng u xơ tử cung, tử cung bị căng giãn quá mức bình thường.
- Sót nhau trong buồng tử cung.
- Chuyển dạ kéo dài, nhiễm khuẩn ối.
- Sau đẻ non, đẻ thai lưu
- Đỡ đẻ không đúng cách, sản phụ không biết cách rặn đẻ nên rặn quá sớm
- Cơ thể sản phụ bị suy nhược, thiếu máu, cao huyết
- Do lấy nhau không đúng cách, hoặc do dây nhau ngắn cuốn cổ nhiều vòng.
Băng huyết sau sinh là căn bệnh hậu sản vô cùng nguy hiểm, triệu chứng chung là chảy máu nhiều sau khi đẻ thai và sổ nhau. Triệu chứng khi sản phụ bị mất quá nhiều máu có thể là choáng váng, mạch đập nhanh, huyết áp hạ, cơ thể vã mồ hôi…Nếu gặp các triệu chứng này, hãy thông báo ngay cho bác sĩ để có những biện pháp can thiệp kịp thời tránh nguy hiểm đến tính mạng.
Nhiễm khuẩn hậu sản
Nhiễm khuẩn hậu sản là một tai biến sản khoa thường gặp ở sản phụ sau sinh, do coli và một số vi khuẩn kỵ khí như Clostridium, Bacteroides gây ra làm ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí tính mạng sản phụ.
Vi khuẩn có mặt ở khắp mọi nơi từ chính cơ thể của sản phụ đến dụng cụ đỡ đẻ, từ những người xung quanh…mà yếu tố thuận lợi cho sự phát triển của chúng có thể nhắc đến như dinh dưỡng kém, ứ sản dịch, nhiễm độc thai nghén…
Nhiễm khuẩn hậu sản có thể xuất phát từ âm đạo qua cổ tử cung, sau đó qua vòi tử cung rồi vào phúc mạc. Ngoài ra, vi khuẩn còn có thể xâm nhập qua chỗ nhau bám vào máu gây nhiễm trùng máu.
Triệu chứng của nhiễm khuẩn hậu sản dễ nhìn thấy nhất đó là sốt trên 38 độ C, mệt mỏi, đau sưng mủ tại chỗ viêm, sản dịch hôi. Trường hợp nhiễm khuẩn nặng hơn,sản phụ có thể sốt cao, rét run, hạ huyết áp.
Các hình thái của bệnh nhiễm khuẩn hậu sản thường gặp như:
- Nhiễm khuẩn tầng sinh môn, âm hộ, âm đạo
- Viêm niêm mạc tử cung
- Nhiễm trùng huyết: là hình thái bệnh nặng nhất trong nhiễm khuẩn hậu sản
- Ngoài ra, nhiễm khuẩn hậu sản còn có những hình thái khác như là viêm phần phụ và dây chằng rộng, viêm phúc mạc tiểu khung, viêm phúc mạc toàn bộ, viêm tĩnh mạch.
Sản dịch
Sản dịch cũng là một trong những căn bệnh thường gặp ở sản phụ. Sản dịch là dịch tử cung hoặc đường sinh dục chảy ra ngoài trong vòng mấy ngày đầu sau sinh. Ba ngày đầu thời kỳ hậu sản, sản dịch gồm máu cục và máu loãng có màu đỏ sẫm, 4 ngày tiếp theo sản dịch loãng hơn và từ ngày thứ 9 thì không còn máu mà chỉ còn dịch trong hoặc trắng chứa bạch cầu và mô màng vỏ bị hoại tử kéo dài trong vòng 2-3 tuần nữa.
Sản dịch bình thường thì không có mủ, nhưng nếu qua âm đạo bị nhiễm khuẩn gây bệnh như tụ cầu, liên cầu, trực khuẩn…sản dịch sẽ có mùi hôi.
Trường hợp sản dịch ra nhiều, kéo dài, đã hết huyết đỏ dẫn lại tái ra máu cần liên hệ bác sĩ để được theo dõi sót nhau khi đẻ
Nếu sau 3 tuần mà thấy một ít máu theo đường âm đạo thì không cần lo lắng bởi đây chỉ là kinh non do niêm mạc tử cung phục hồi sớm.
Khi có bất kỳ dấu hiệu hậu sản sau sinh nào như chảy máu, đau bụng hoặc sốt hãy lập tức đến bệnh viện để khám và nhớ giữ vệ sinh cá nhân thời kỳ hậu sản để tránh vi khuẩn.
Tiền sản giật sau sinh
Cũng giống như chứng tiền sản giật thường gặp trong khi mang thai, tiền sản giật sau sinh là một căn bệnh hậu sản hiếm gặp. Chúng thường xuất hiện sau sinh, muộn hơn là 6 tuần sau sinh khi mà sản phụ bị tăng huyết áp và protein niệu xuất hiện.
Triệu chứng của tiền sản giật có thể thấy như tăng huyết áp, đạm niệu kèm theo nhức đầu, chóng mặt, hoa mắt, tăng cân nhanh… Khi phụ sản mắc chứng tiền sản giật, nhiều biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra, do đó phải nhanh chóng thông báo với bác sĩ để có biện pháp điều trị kịp thời.
Một vài biến chứng của tiền sản giật hậu sản có thể kể đến như:
- Sản giật hậu sản: là chứng tiền sản giật có kèm theo cơn co giật. Chứng bệnh này có thể khiến não, gan và thận của người bệnh bị tổn thương vĩnh viễn. Nếu không được điều trị kịp thời, các biến chứng có thể gây tử vong
- Phù phổi: nước tích trong phổi, đe dọa đến tính mạng người bệnh
- Thuyên tắc mạch: tình trạng thiếu máu nuôi cơ thể, gây hoại tử các cơ quan.
- Hội chứng HELLP: gồm giảm tiểu cầu, tăng huyết áp, tăng men gan đe dọa tính mạng người bệnh.
Cho đến nơi, các phương pháp dự phòng chứng tiền sản giật hậu sản vẫn chưa được tìm ra, vì thế mà việc chuẩn bị trước những kiến thức về bệnh, phát hiện sớm nhất những bất thường của cơ thể trong thời kỳ hậu sản là việc làm hết sức cần thiết.
Nhiễm trùng đường tiết niệu sau sinh
Thường gặp ở phụ nữ có niệu đạo ngắn, vi khuẩn dễ xâm nhập. Ở phụ nữ sau sinh, việc phải sử dụng băng vệ sinh lâu ngày do tình trạng ra sản dịch là điều kiện hết sức thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập vào niệu đạo và gây bệnh. Một số trường hợp vi khuẩn có thể di chuyển tới thận, gây viêm thận.
Triệu chứng thường gặp khi mắc bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu sau sinh đó là sản phụ hay buồn đi tiểu, tiểu nhiều lần nhưng lượng nước tiểu mỗi lần đều ít. Kèm theo đó là cảm giác đau buốt, ngứa rát vùng kín và nước tiểu bị đổi màu. Bên cạnh đó, sản phụ còn bị đau âm ỉ vùng bụng dưới, nặng hơn còn gặp phải các triệu chứng như sốt, buồn nôn, ớn lạnh.
Mặc dù bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu sau sinh không gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh nhưng sản phụ cũng không nên chủ quan. Khi phát hiện dấu hiệu bất thường hãy đến ngay các cơ sở y tế gần nhất thăm khám và điều trị.
Để phòng ngừa cũng như cải thiện căn bệnh này, sản phụ nên tích cực ăn các loại trái cây giàu vitamin C, uống đủ 2,5 lít nước mỗi ngày và quan trọng nhất là giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ. Lưu ý không nên nhịn tiểu vì càng nhịn nước tiểu càng ứ đọng, vi khuẩn càng dễ sinh sôi.
Trên đây là các bệnh lý hậu sản thường gặp ở phụ nữ sau sinh. Các mẹ hãy chuẩn bị hành trang cho mình một sức khỏe thật tốt, một thai kỳ khỏe mạnh và một thời kỳ hậu sản an toàn nhất nhé.
>>> Tin liên quan:
