Người ta có thể nhịn đi cầu lâu được nhưng “tè” nín lâu thực sự rất khó. Bé cũng vậy, sự kiểm soát bàng quang (bọng đái) thường chậm và khó khăn hơn là kiểm soát trực tràng. Hồi hai tuổi, có những bé đã hết ỉa bậy, nhưng đái bậy vẫn còn, nghĩa là đái trên giường, đái trong quần, đái bất cứ ở đâu, bất cứ lúc nào.
Nội dung bài viết
Bé tiểu tiện và một số phản xạ thường gặp
Khi bọng đái đầy, theo phản xạ thần kinh bé “tè” một cách tự động, vô thức. Bé còn quá nhỏ chưa biết báo tin cho mẹ hay. Sau một tuổi rưỡi, có những bé đã biết “nín tè” chút đỉnh, nhất là vào ban đêm, nhờ bàng quang đã phát triển hơn trước và nhờ đêm tối, khi bé ngủ, thận lọc ít nước tiểu hơn.
Từ một đến hai tuổi, bé đã biết cách báo tin cho mẹ nhưng mỗi cái là báo… hơi trễ, nghĩa là bé đã tè dầm trong quần, ướt mông rồi mới biết báo cho mẹ hay. Đừng mắng bé hư! Bé có ý thức lắm rồi đó nhưng chỉ không mau lẹ bằng… cái bàng quang đó thôi. Ta nên khen ngợi bé và tới những lần sau bé sẽ báo tin kịp lúc.
Bà mẹ có trách nhiệm nhắc bé đi tiểu đúng giờ. Ở tuổi này, cứ khoảng vài giờ ta có thể nhắc bé tiểu một lần để bé có mải chơi cũng không tè dầm! Từ hai tuổi rưỡi đến ba tuổi, bé đã tự đi tiểu, tự cởi quần và tự mặc lại, lúc đó ta có thể coi như bé đã… trưởng thành về phương diện vệ sinh. Tuy vậy trong khoảng thời gian này cũng có nhiều biến chuyển tâm lý khiến bé dễ ở dơ trở lại.
Chẳng hạn tầm khi bé được 2 tuổi, từ một bé vẫn ngoan ngoãn nghe lời mẹ bỗng trở chứng, thích làm ngược lại ý mẹ. Tiếng nói trên miệng bé bây giờ là “không”! Cái gì cũng không! Một bé từ trước vẫn tự ngồi bô khi má bảo thì lúc này có thể “không” và cảm thấy tè trong quần sướng hơn! Đó là giai đoạn bé đang phát triển cá tính. Bé muốn độc lập với mẹ đó! Ta cứ tự nhiên. Bé sẽ ngoan ngoãn trở lại. Đừng la mắng bé vì bé sẽ sung sướng thấy mẹ bực mình – bé thấy mình trở lên quan trọng – nhưng bé sẽ lo sợ thực sự mỗi khi mẹ nổi giận lên đánh mắng bé.
Có bé vốn đã sạch sẽ từ lâu nhưng khi có thêm một đứa em, thấy mẹ lo lắng săn sóc cho em mà không để ý tới mình, em đái trong quần cũng không bị mẹ la bèn… đái trong quần như em để có thể được mẹ săn sóc. Dĩ nhiên, nếu bé bị đòn, bé sẽ ngạc nhiên ghê lắm, cho là ta đối xử bất công và sinh ra ghét em.
Một bé hai tuổi, biết ngồi bô và được má khen, bé khoái chí lắm và có thể sẽ cứ năm đến mười phút lại đòi ngồi bô một lần, dù chẳng để làm gì cả (hành động này của bé có khi làm ta bực mình, nhưng thời gian ngắn bé sẽ hết). Nhiều bé quen ngồi bô ngoài cái bô… thân yêu của bé ra thì bé không chịu đái ở đâu cả. Cái đó phiền lắm vì khi mắc tiểu quá, không có bô lại tè ra quần, vì thế dù có lệnh cấm… đái đường thì thỉnh thoảng ta cũng nên tập cho bé thói quen đái bất cứ chỗ nào kể cả đái đường hay đái gốc cây để bé thoải mái chứ không bo bo ngồi bô mới chịu tè.
Tổng hợp các vấn đề “tiểu tiện” ở trẻ em
Đái són
Bé đái nhiều lần, mỗi lần đái 1 ít chứ không đái thẳng một hơi. Có người cho đó là đái láo. Có thể bé mắc bệnh nhiễm trùng hay có tật ở đường tiểu tiện. Phải đưa bé khám và chữa trị. Tuy nhiên, cũng có thể đái són xảy ra do nguyên nhân tâm lý. Khi bé giận dữ, sợ hãi hay vui mừng quá độ bé cũng có thể “són” trong quần. Có bé thấy mẹ rút cây roi sợ quá đã són ra quần luôn rồi.
Đái nhiều
Đái một lượng nước tiểu nhiều và đái nhiều lần trong một ngày, có thể do nguyên nhân nhiễm trùng hoặc nặng hơn. Có thể do chứng đái đường ở trẻ nhưng trường hợp này ở trẻ con rất hiếm, phải thử nước tiểu và đem chữa trị tại bệnh viện.
Chứng đái nhiều cũng thường có nguyên nhân tâm lý, nhưng chỉ trong thời gian ngắn. Mùa lạnh bé có xu hướng nhiều đái nhiều hơn lúc trời nóng và một vài loại thuốc… cũng gây ra chứng đái nhiều phải tránh như rễ tranh, mía lau, mã đề…
Đái khó
Đái khó vì bị tật dư da bao hoặc hẹp da bao quy đầu. Mỗi lần bé đái, da bao phồng lên làm nước tiểu đọng lại, khó đái. Nước tiểu dính ở đệm, “ra”, làm hăm rát, nóng đỏ vùng hạ bộ bé. Phải giặt giũ sạch sẽ và nấu sôi các tấm “ra”, mền bị dơ. Khi bé bị cảm sốt, nóng, nước tiểu trở lên đậm đặc, vàng lại, và bé có thể đái rát, đau. Khi bé bị tiêu chảy làm cơ thể mất nhiều nước, khi bé bị đổ mồ hôi nhiều… bé cũng đái ít lại, gắt. Trong các trường hợp này tốt nhất là bổ sung thật nhiều nước cho bé. Khám bác sĩ nếu cần.
Đái đục – đái máu
Trường hợp này phải lập tức mang bé đến bệnh viện – đái đục thường do nguyên nhân nhiễm trùng ở bộ tiết niệu. Bác sĩ sẽ cho thử nước tiểu trước để tìm bệnh. Có khi đó là mủ, có khi là vi trùng hay chất đản bạch, có khi đó chỉ là những tinh thể phosphate không mấy quan trọng. Đái ra “xì dầu” (đái huyết sắc tố) thường do trúng độc, phải được chữa tại bệnh viện.
Đái dầm
Một bé đái ướt giường khi đang ngủ trong đêm không gọi là đái dầm nếu bé chưa đến ba tuổi. Quả thực, dưới tuổi đó, hệ thần kinh bé chưa phát triển đầy đủ, chưa hoàn chỉnh bàng quang, bé đái ướt giường trong lúc ngủ là bình thường.
Quá ba, bốn tuổi, bé vẫn đái ướt giường về đêm khi ngủ thì là đái dầm rồi đó. Cũng cần để ý trường hợp bé đã thức nhưng không chịu ra ngoài và trường hợp bé có bệnh tật ở đường tiểu tiện. Trường hợp sau này bé đái hoài, đái bất chấp cả ngày lẫn đêm, hoặc đái rát, đái khó. Phần lớn đái dầm xảy đến do nguyên nhân tâm lý. Những bé thần kinh căng thẳng, thiếu thốn tình cảm (vừa có thêm đứa em)… thường đái dầm để nhận tình thương của ba má. Có bé vì đi xa nhớ nhà, có bé chơi giỡn quá mức hay xem phim nào đó khủng khiếp đái dầm vì thần kinh bị khủng hoảng quá độ.
Từ bốn, năm tuổi trở lên mà bé vẫn còn chưa hết tè dầm thì hơi rắc rối rồi đó. Chắc phải có một nguyên nhân tâm lý sâu xa nào đó chẳng hạn có những xung đột chống đối với mẹ trong tiềm thức. Một bà mẹ quá nghiêm khắc với con, không cho bé có cơ hội phát triển cá tính, bé sẽ phản ứng lại trong giấc ngủ một cách vô thức là đái dầm. Một ông bố hờ hững với bé cũng vậy. Những xung khắc xảy ra với anh em, với bạn bè ở trường, với cô giáo khó tánh…
Cần chú ý là bé đái dầm thường rất tự ái, bé muốn hết đái dầm lắm chứ, nhưng ý thức không thắng nổi tiềm thức và càng lo càng sợ bé càng đái. Đừng quan trọng hóa vấn đề, hãy khuyến khích sự tự tin cho bé và giúp bé bỏ mặc cảm thì bé sẽ khỏi. Nói với bé “thế nào rồi cũng hết, đừng lo” và “hồi con nít ai cũng như bé cả, rồi sẽ tự nhiên hết”.
Bé tiểu tiện và những phản ứng tự nhiên của bé là điều rất đỗi bình thường, kể cả bé có tè dầm thì blogmebimsua.com vẫn khuyên cha mẹ nhớ nhẹ nhàng với bé, qua thời gian bé sẽ tự bỏ được thôi.
>>> Tin liên quan:
 thường chậm và khó khăn hơn là kiểm soát trực tràng. Do vậy các vấn đề tiểu tiện ở trẻ thường hay xảy ra.){kind=link}