Mới sinh con đầu lòng cũng không ai có kinh nghiệm cho con bú, vệ sinh hay dứt sữa như thế nào cả. Mà bất cứ mẹ nào cũng cần phải học hỏi và tích lũy kinh nghiệm cần thiết. Bài viết tiếp đây trong cẩm nang kiến thức sữa mẹ, blogmebimsua.com sẽ diễn giải chi tiết để các mẹ có hành trang nuôi con tốt nhất nhé.
Cách cho con bú sữa mẹ
Mới sinh, người mẹ chưa có sữa ngay đâu, mà chỉ có một thứ sữa tiết ra đó chính là sữa non (colostrum) chứa nhiều chất đạm, sinh tố A, và những kháng thể. Sữa non cho bé bú rất tốt. Sữa thực sự sẽ có sau 3, 4 ngày sau khi sinh con, nhiều khi phải kiên nhẫn cho con bú sữa vài tuần sữa mới lên nhiều lên đủ.
Bé sinh ra bản năng tự nhiên biết bú rồi, không cần ai dạy cả. Không có một giờ giấc nhất định hay một lượng sữa nhất định nào quy định cho việc bú sữa mẹ. Bé muốn bú bao nhiêu thì bú, bú no bé sẽ tự nhả ti, bé muốn bú lúc nào cũng được. Sữa mẹ dễ tiêu nên chừng 2 giờ, 2h30 phút là bé đã đói. Mỗi ngày một bé sơ sinh có thể bú từ 8 đến 12 lần. Khi đã quen rồi thì cứ tới giờ nào đó bé đòi bú và bú no là ngủ.
Trong vài tuần đầu, hình như bé chưa phân biết được ngày và đêm. Bé thường ngủ vùi suốt ngày rồi đến đêm cứ thức và bú mãi. Mẹ gắng chịu đựng một thời gian ngắn rồi sau dần sẽ đâu vào đó. Mỗi cữ bú chỉ nên cho bé bú một bên. Như vậy vú bên kia có thời gian “chế tạo” ra sữa. Trừ trường hợp bé bú nhiều quá mà một bên vú không cung cấp đủ sữa thì đành cho bú hai bên. Mỗi cữ cũng không nên kéo dài quá 20 phút. Ngay trong 5 phút đầu, lượng sữa đã cạn nhiều rồi và bé cũng đã no, 15 phút còn lại bé bú để… giải trí, bú cho đỡ ghiền đó thôi. Nếu ta bắt bé ngưng ngay sau 5 phút bú, bé bú chưa đã, sẽ bú tay đó!
Trên thực tế, khi bú no, mẹ hãy nâng bé dậy và vỗ lưng để bé ợ hơi dễ dàng. Thường mỗi tháng cân bé một lần, lên đều cân là dấu hiệu tốt.
Vệ sinh cho người mẹ trong giai đoạn cho con bú
Người mẹ cho con bú nên ăn uống đủ dinh dưỡng, không cần ăn cố quá nhu cầu của cơ thể. Trong thời gian cho bú tránh uống rượu kể cả rượu nhẹ nhất, cà phê và trà đậm, không hút thuốc lá… Các loại thức ăn như tỏi, trái su, măng có thể làm cho sữa đổi mùi. Nếu mẹ ốm hay bị bệnh thì chỉ nên uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
Hơn hết các chuyên gia khuyên mẹ nên ăn nhiều rau cải, các loại trái cây, uống nhiều nước – sữa càng tốt – đu đủ xanh, giò hầm để tăng sữa. Vài loại thuốc chứa nhiều khoáng chất dành cho người mẹ trong thời kỳ cho con bú uống cũng tốt. Ăn toàn nước mắm kho tiêu, rất mặn, rất cay, lại uống ít nước như các cụ xưa không có lợi cho sự lên sữa. Không nên kiêng khem quá mức bởi sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ.
Vệ sinh tinh thần trong thời kỳ cho bú là điều quan trọng hơn cả. Người mẹ cần có một không gian yên tĩnh, cuộc sống luôn điều độ, vui tươi. Lo lắng, sợ hãi, giận dữ, có thể làm mẹ mất sữa, cạn sữa mau lẹ. Đang cho bé bú mà nổi cơn… hoạn thư là sữa sẽ cạn liền! Người mẹ cho con bú thường có kinh muộn và có không đều. Trong những ngày hành kinh mẹ cũng cho bé bú được bình thường.
Trường hợp đang cho bé bú mà bỗng không may có mang tiếp thì hơi phiền phức một chút. Bé sẽ phải ngưng sữa ngay nhưng không nên dừng ngay mà cho bé bú dặm từ từ.
Bé bú sữa mẹ đi tiêu trung bình khoảng 3 – 4 lần mỗi ngày. Có những ngày đi 5 – 7 lần cũng không phải là tiêu chảy. Thế nhưng 3-5 ngày bé mới đi cầu một lần cũng được coi là bình thường. Phân bé trông có vẻ hơi loãng, lợn cợn màu vàng, ra ngoài không khí một lúc hóa xanh, có mùi chua, hoàn toàn không sao cả!
Thời điểm dứt sữa thích hợp
Vào lúc nào thì mới nên cai sữa cho bé? Cái đó còn tùy, nhưng càng tranh thủ cho bé bú sữa mẹ được càng lâu, càng nhiều càng tốt! Nếu bà mẹ bận đi làm, bé sẽ phải cai sữa sớm, tầm khoảng tháng thứ 6. Bé sẽ được bú dặm một thời gian ngắn rồi từ từ dứt hẳn. Nếu người mẹ tranh thủ thời gian nghỉ ngơi chạy về nhà cho bé bú thì bé có thể bú lâu hơn, đến 12 tháng hoặc 18 – 24 tháng.
Thông thường các mẹ cho dứt sữa vào lúc con 1 tuổi, bé đến ba bốn tuổi vẫn còn bú mẹ là không nên. Dứt sữa là cả một nghệ thuật, không phải nói dứt là dứt được luôn đâu. Dứt sữa phải dứt một cách từ từ và thay sữa mẹ bằng sữa bò hoặc bột ăn dặm để cung cấp đủ dinh dưỡng cho bé đến lúc dứt hẳn.
Có nhiều người cho rằng sữa mẹ là hình thức của một cuống rốn nối dài. Không! Khác xa chứ! Cuống rốn chỉ là một ống dẫn chất bổ dưỡng của mẹ chuyển sang để nuôi con trong quá trình mang thai. Còn sữa mẹ thì chính là thân xác mẹ, do rất nhiều những tế bào của mẹ vỡ ra mà thành. Không có gì lạ khi mà bé bú mẹ phát triển khỏe mạnh và thông minh, tình mẫu tử nhờ đó mà phát triển trọn vẹn. Dù sao, hãy cố gắng cho trẻ bú mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu đời.
>> Tin liên quan:
